Νικόλαος Γύζης (Τήνος 1 Μαρτίου 1842 - 4 Ιανουαρίου 1901 Μόναχο) - Ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες ζωγράφους με παγκόσμια ακτινοβολία

 

 

Ο Νικόλαος Γύζης, το παιδί που γεννήθηκε στο Σκλαβοχώρι της Τήνου την 1η Μαρτίου του 1842, έμελλε να διαπρέψει με την τέχνη του και να γίνει παγκόσμια γνωστός.

Ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς Έλληνες ζωγράφους του 19ου αιώνα της λεγόμενης «Σχολής του Μονάχου».

Διακρίθηκε σε όλα τα χρόνια των σπουδών του και πήρε τα πρώτα βραβεία στην ξυλογραφία, τη ζωγραφική και τη χαλκογραφία.

Ο Νικόλαος Γύζης ήταν ένα από τα έξι παιδιά του ξυλουργού Ονούφριου Γύζη και της Μαργαρίτας Γύζη.

Το 1850, η οικογένειά του μετοίκησε στην Αθήνα και ο μικρός Νικόλαος άρχισε να παρακολουθεί μαθήματα στο Σχολείο των Τεχνών (μετέπειτα Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών), αρχικά ως ακροατής και, από το 1854 έως το 1864, ως κανονικός σπουδαστής.

Με το τέλος των σπουδών του, γνωρίστηκε με τον πλούσιο φιλότεχνο Νικόλαο Νάζο, με την μεσολάβηση του οποίου κέρδισε υποτροφία από το Ευαγές Ίδρυμα του Ναού της Ευαγγελίστριας της Τήνου, προκειμένου να συνεχίσει τις σπουδές του στην Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου.

 Έτσι λοιπόν τον Ιούνιο του 1865, ο Γύζης έφθασε στο Μόναχο, όπου συνάντησε τον συνάδελφο και φίλο του Νικηφόρο Λύτρα, ο οποίος τον βοήθησε στο να εγκλιματιστεί γρήγορα στο γερμανικό περιβάλλον.

Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Μόναχο το 1871 και τον Απρίλιο του 1872 επέστρεψε στην Αθήνα, για να μετατρέψει το πατρικό του σπίτι επί της οδού Θεμιστοκλέους σε ατελιέ. Μαζί με τον Νικηφόρο Λύτρα, ταξίδεψε το 1873 στην Μικρά Ασία.

Απογοητευμένος από τις συνθήκες της Ελλάδας, τον Μάιο του 1874 εγκατέλειψε την Αθήνα και επέστρεψε στο Μόναχο, όπου έμελλε να ζήσει για το υπόλοιπο της ζωής του.

Το 1876, ταξίδεψε παρέα με τον Νικηφόρο Λύτρα στο Παρίσι. Έναν χρόνο αργότερα νυμφεύθηκε την Άρτεμη Νάζου, με την οποία απέκτησε τέσσερις κόρες, την Πηνελόπη (1878, πέθανε μόλις δώδεκα ημερών), την Μαργαρίτα-Πηνελόπη (1879), την Μαργαρίτα (1881) και την Ιφιγένεια (1890), και έναν γιο, τον Ονούφριο-Τηλέμαχο (1884).

Ο Νικόλαος Γύζης αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του Ακαδημαϊκού Ρεαλισμού του ύστερου 19ου αιώνα, του συντηρητικού εικαστικού κινήματος που είναι γνωστό ως «Σχολή του Μονάχου», τόσο σε ελληνικό όσο και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Συμμετείχε και βραβεύτηκε σε πάρα πολλές ελληνικές και ευρωπαϊκές εκθέσεις, από το 1870 έως το 1900. Μάλιστα, μετά τον θάνατό του το 1901, τιμήθηκε με έκθεση έργων του στην 8η Διεθνή Καλλιτεχνική Έκθεση του Glaspalast.

Το 1880, ανακηρύχθηκε σε επίτιμο μέλος της Ακαδημίας Καλών Τεχνών του Μονάχου και το 1888 εκλέχθηκε τακτικός καθηγητής στο ίδιο ίδρυμα. Το 1881, πέθανε η μητέρα του και έναν χρόνο μετά πέθανε και ο πατέρας του. Το 1895, επισκέφθηκε για τελευταία φορά την Ελλάδα, την οποία ποτέ δεν ξέχασε και πάντα νοσταλγούσε. Προσβεβλημένος από λευχαιμία, πέθανε στο Μόναχο στις 4  Ιανουαρίου του 1901.

Λέγεται ότι τα τελευταία του λόγια ήταν:

«Λοιπόν ας ελπίζωμεν και ας ζητούμεν να είμεθα εύθυμοι!».

 

ΠΗΓΗ. 1. nikosonline

          2.  lifo.gr

7 έργα του Νικολάου Γύζη:

                Κρυφό Σχολειό, 1885-1886. Λάδι σε ξύλο. 

 

            Αποκριά στην Αθήνα. Λάδι σε μουσαμά. 

 

                            Προσωπογραφία Γεωργίου Νάζου, 1881. Ελαιογραφία σε μουσαμά. 

 

                                    Παππούς και εγγονός, 1882. Λάδι σε μουσαμά. 

                                                    Μικρή χωρική. Λάδι σε ξύλο. 

                                      Ο Ζαχαροπλάστης, 1898. Λάδι σε μουσαμά. 

 

                                 Θρήνος στο σπίτι του δασοφύλακα, 1880. Λάδι σε μουσαμά.